2017 yılında dünya çapında çelik üretimi, 2016 yılına kıyasla %5,3 artışla 1 milyar 691 milyon tona yükselmiştir. Türkiye çelik üretimi ise 2017’da %13,1 oranında artarak 37,5 milyar tona ulaşmıştır. 1996’da Avrupa Birliği ve Türkiye arasında imzalanan Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu (AKÇT) anlaşması uyarınca çelik ticaretindeki gümrük vergileri karşılıklı olarak kaldırılmıştır. Anlaşma, demir ve çelik ürünlerimizin AB üyesi ülkelere gümrük vergisi olmaksızın ticaret yapılmasına imkân sağlamaktadır. Ayrıca AKÇT anlaşması hükümleri uyarınca devlet, çelik endüstrisine teşvik verememektedir. Türkiye’de faaliyet gösteren tüm çelik şirketleri özel sektöre ait olup Türk çelik üreticileri, endüstrinin küresel pazardaki konumunu uzun vadede pekiştirmek amacıyla teknolojik gelişmeleri sürekli olarak takip etmektedir. Türkiye’deki en gelişmiş sektörlerden biri olan çelik sanayisi, bugün Türkiye ekonomisine en büyük katkıyı yapan dördüncü sektör konumundadır. Türkiye’de 24 elektrik ark ocaklı (EAO), 5 indüksiyon ocaklı (IO) ve 3 bazik oksijen fırınlı (BOF) çelik fabrikası bulunmaktadır.

Türkiye’nin Dünya Ham Çelik Üretim Sıralamasındaki Yeri (Milyon Ton)

Sıra No Ülke Miktar (Milyon Ton)
1 Çin 831,7
2 Japonya 104,7
3 Hindistan 101,4
4 ABD 81,6
5 Rusya 71,3
6 Güney Kore 71,1
7 Almanya 43,6
8 Türkiye 37,5
9 Brezilya 34,4
10 İtalya 24

Ülkemizin ham çelik üretimi yıllar bazında değerlendirilecek olursa, 2017 yılında 2016 yılına oranla %13,1 oranında artmış olup 37,5 milyon ton olarak gerçekleştirilmiş olup Türkiye tarihini en yüksek miktarı olarak gerçekleşmiştir.

 Demir Çelik Sektörünün Türkiye’deki Kronolojisi

1930: Demir çelik sanayisinin ülkemizde temeli atıldı. Bu yıllarda modern anlamda üretim ilk olarak Kırıkkale’de askeri fabrikalar müdürlüğüne bağlı olarak başladı.
1937: Türkiye’nin ilk entegre demir çelik tesisi Kardemir kuruldu.
1939: Kardemir 150 bin ton çelik üretim kapasitesi ile üretime başladı.
1955: Kardemir “Türkiye Demir Çelik İşletmeleri” adını aldı.
1960: Özel mülkiyetli ilk ark ocaklı tesis olan Metaş 20 bin ton kapasite ile üretime başladı.
1965: Erdemir 470 bin ton üretim kapasitesi ile yassı ürün üretimine başladı.
1977: Türkiye’nin ilk entegre tesisi olan İsdemir faaliyete geçti.
1980: Sektörün yıllık ham çelik üretim kapasitesi 4 milyon 200 bin tona ulaştı.
1996: Türkiye, Avrupa Kömür Çelik Topluluğu ile çelik ticaretine uygulanan gümrük vergisi kaldırılması amacıyla Serbest Ticaret Anlaşması imzaladı.
2001: Ülkemizin yıllık üretimi 15 milyon tona ulaştı.
2002: Türkiye, dünya çelik üretiminde 13’üncü sıraya yükselerek, büyük bir başarı sağladı.
2003:Ham çelik üretimi 18,3 milyon tona ulaştı, ihracatta 3 milyar dolar sınırı zorlandı.

2005: Türkiye’deki demir çelik sektörü 20,9 milyon tonluk ham çelik üretim kapasitesine ulaştı.

2006: Ülkemiz 23,3 ham çelik üretiminde dünya çapında 11. Sırada yer aldı.

2010: 2005 yılındaki üretim miktarı %39’luk bir artışla 29 milyon tonu buldu.

2011: Türk demir çelik sektörü 34 milyon ton ham çelik üretimi ve 17 milyon dolarlık ihracat miktarına ulaşarak Avrupa’daki çelik üreticileri arasında Almanya’dan sonra 2. sırada yerini aldı.

2012: Ülkemiz 2012 yılında ham çelik üretiminde, dünyanın en büyük 8. üreticisi konumuna geldi.

2013: Türkiye 2013 yılında 34,7 milyon tonluk çelik üretimiyle dünya çelik üretiminin %2,1’ini gerçekleştirerek, Avrupa’nın en büyük ikinci en büyük çelik üreticisi oldu.

2014: Türkiye’nin 2014 yılı ham çelik üretim kapasitesi 50,2 milyon ton oldu.

2015: Ülkemiz 2015 yılında 14,9 milyon ton çelik ihraç etti.

2016: Ülkemiz 2016 yılında dünya sıralamasındaki en büyük 9. çelik ihracatçısı olurken, en büyük 7. çelik ithalatçısı oldu.

2017: Türkiye ham çelik üretiminde bir önceki yıla göre %13,1’lik artışla 37,5 milyon ton ile tarihinin en yüksek seviyesine ulaştı.

 

Türkiye’nin Kütük ve Slab Üretimi (Bin Ton)

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017
Kütük 21.827 24.400 27.054 26.294 24.612 23.231 23.015 25.839
Slab 7.316 9.707 8.831 8.360 9.423 8.286 10.148 11.685
Toplam 29.143 34.107 35.885 34.654 34.035 31.517 33.163 37.524

 

Türkiye’nin Yöntemlere Göre Ham Çelik Üretimi (Bin Ton)

  2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017
Elektrik Ocağı 20.905 25.275 26.560 24.723 23.752 20.482 21.846 25.963
Bazik Oksijen Fırını 8.238 8.832 9.325 9.931 10.283 11.035 11.317 11.561
Toplam 29.143 34.107 35.885 34.654 34.035 31.517 33.163 37.524

  Not: Elektrik Ocağı; EAO ve IO’yu kapsamaktadır.

Ülkemizin çelik üretim kapasitesi yaklaşık olarak 51,5 milyon tondur. İskenderun Bölgesi 16,7 milyon tonluk kapasite ile ülkemizin çelik üretim kapasitesinin %31,7’sini oluşturmaktadır.

 

Türkiye Temel Çelik Verileri (Bin Ton) 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017
Ham Çelik Üretimi 29.143 34.107 35.885 34.654 34.035 31.517 33.163 37.524
Nihai Mamul Üretimi 26.300 31.943 34.286 36.405 36.093 36.939 36.882 39.154
Demir Çelik İhracatı 17.606 18.513 20.270 18.967 17.969 16.732 16.910 18.323
Kütük İhracatı 3.523 2.393 2.957 1.561 568 304 271 734
Slab İhracatı 212 60 21 1 36 2 0 124
Yarı Ürün İhracatı 3.735 2.452 2.978 1.561 603 305 271 858
Uzun Ürün İhracatı 9.210 10.488 11.713 11.311 10.998 10.185 10.054 9.272
Nervürlü İhracatı 5.966 6.926 8.331 8.057 7.495 7.059 6.741 5.446
Filmaşin İhracatı 1.127 1.233 1.076 935 947 784 939 1.362
Yassı Ürün İhracatı 1.520 2.298 1.858 2.356 2.501 2.541 3.080 4.288
Sıcak Sac İhracatı 915 1.670 1.028 1.562 1.664 1.790 2.074 2.616
Soğuk Sac İhracatı 211 138 113 118 165 172 318 417
Demir Çelik İthalatı 11.051 10.684 11.852 14.862 13.808 19.063 17.538 16.339
Kütük İthalatı 2.350 2.004 2.412 3.131 2.959 4.951 4.568 2.398
Slab İthalatı 56 153 953 2.299 1.819 2.934 1.591 2.437
Yarı Ürün İthalatı 2.406 2.158 3.364 5.430 4.777 7.885 6.160 4.835
Yassı Ürün İthalatı 6.834 6.433 6.446 7.117 6.730 8.608 8.666 9.017
Uzun Ürün İthalatı 1.189 1.349 1.307 1.463 1.449 1.560 1.666 1.444
Kişi Başına Ham Çelik Tüketimi(kg) 341 384 400 434 421 465 454 454

Çelik İhracatçıları Birliği tarafından alınan bilgilere göre 2017 yılında gerçekleştirilen çelik ihracatı 11,5 milyar dolarla en fazla ihracat yapılan 4. sektör konumundadır.

2017 yılında ülkemizden yapılan ihracatta Çelik sektörü 11,5 milyar dolarlık ihracat ile ülkemizin toplam ihracatı olan 157 milyar dolarlık ihracatın %7,3’lük bölümünü oluşturmaktadır.

2017 Yılı İtibariyle Türkiye Çelik İhracatı Grafiği

İskenderun’da Demir Çelik

Bölgemizde; kangal demir, kütük demir, yassı mamul, inşaat demiri, granül, sandviç panel ve profil gibi demir çelik ürünleri üretilmekte ve dünyanın dört bir yanına ihraç edilmektedir. Bölgemizin demir çelik ürünleri ihracat tutarları yıllar bazında incelendiğinde, dalgalı bir seyri olduğu göze çarpmaktadır. İskenderun’dan dünyanın yaklaşık 90 ülkesine demir ihracatı gerçekleştirilmektedir. 2017 yılında odamıza tasdik olunarak yapılan demir çelik ürünleri ihracatı 1 milyar doların üzerindedir.